ΜΑΝΗ
πέτρα στην πέτρα
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ
23-26 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023

Αυτά τα Χριστούγεννα αποδράστε με τη Γεωπαιδεία και ελάτε να γνωρίσουμε μέρη «άκαμπτα», «σκληρά» και «ανυπότακτα»
με ιστορία αιώνων, ζωντανών παραδόσεων και ασύγκριτης φυσικής ομορφιάς.

​

Η Μάνη, στη νότια Πελοπόννησο, συνδυάζει την εντυπωσιακή φύση, την πλούσια κουλτούρα και την αξιοσημείωτη ιστορία, καθιστώντας την ένα μοναδικό κομμάτι της Ελλάδας. Οι υψηλές βραχώδεις κορυφές, οι εντυπωσιακές γεωμορφές που σμιλεύτηκαν από τον νερό μέσα στον γεωλογικό χρόνο, τα ακρωτήρια που βυθίζονται στη θάλασσα, οι υπέροχες παραλίες, οι όμορφες βουνοπλαγιές και οι κοιλάδες γεμάτες ελαιόδεντρα, κυπαρίσσια και αρωματικά βότανα συνθέτουν ένα υπέροχο φυσικό τοπίο που μας καλεί να το ανακαλύψουμε και να μάθουμε για τον τρόπο δημιουργίας του. Στην περιοχή ευδοκιμούν 1000 είδη φυτών, πάνω από 120 ελληνικά ενδημικά φυτά από τα οποία 32 είναι τοπικά ενδημικά μοναδικά σ’ όλο τον κόσμο. Η Νότια Μάνη και συγκεκριμένα το όρος Σαγιάς και το ακρωτήριο Ταίναρο, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα αρπακτικά πουλιά όπως ο Σπιζαετός, ο Πετρίτης και ο Μπούφος ενώ η περιοχή αποτελεί περιοχή ανάπαυσης για τα αποδημητικά πουλιά. Τα κοκκινωπά «Rosso antico» και τα μαύρα «Nero antico» μάρμαρα της Μάνης και του Ταινάρου είναι δομικοί λίθοι της περιοχής που έγιναν γνωστοί παγκοσμίως για τη χρωματική τους ποικιλία και τη διακοσμητική τους αξία. Οι κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη της ελιάς, με παραγωγή εκλεκτού ελαιόλαδου ενώ η πλούσια βλάστηση σε βότανα και αρωματικά φυτά συντελεί στην παραγωγή εκλεκτής ποιότητας μελιού.

​

Η κυρίαρχη πέτρα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής, του πολιτισμού και της διαμόρφωσης της τοπικής κουλτούρας. Οι Μανιάτες, έχουν έντονο αίσθημα της ταυτότητάς τους και διατηρούν έναν ξεχωριστό πολιτισμό και διάλεκτο. Ο πυρήνας της κοινωνίας ήταν η ένοπλη μανιάτικη πατριά που τα ίχνη της χάνονται στους ιστορικούς χρόνους. Η απουσία κάθε κρατικής διοίκησης, οδήγησε τους Μανιάτες να ορίσουν τους δικούς τους κανόνες ζωής και συμπεριφοράς με οδηγό τη παράδοση και την ανάγκη. Βίωναν την ελευθερία ως τρόπο ζωής και οι μανιάτικοι οικισμοί είναι κατ' αρχήν οχυρά που υπηρετούν την άμυνα του γένους. Τα πετρόχτιστα χωριά με πύργους που αναδύονται ανάμεσα στα στενά δρομάκια προσδίδουν έναν μοναδικό χαρακτήρα στην περιοχή, πέτρινες ανθρώπινες κατασκευές σε ένα φυσικό πέτρινο τοπίο. Τα πρώτα καταφύγια ήταν τα σπήλαια, ακολούθησαν τα «ξεμόνια», οι πύργοι, τα πυργόσπιτα, τα καλύβια, οι κρήνες, τα γεφύρια και τα καλντερίμια, διασκορπισμένα από τα ακρογιάλια μέχρι τα απρόσιτα βουνά. Με πάνω από 800 πύργους και πυργόσπιτα, πάνω από 1000 εκκλησίες, κάστρα, παραδοσιακούς οικισμούς και ανθρωπογενείς γεωµορφές «χταρώµατα» που μετέτρεψαν τον βράχο σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις καθιστούν τη Μάνη ένα ζωντανό ανοιχτό μουσείο.

​

Στη Μάνη η ευγνωμοσύνη και η φιλοξενία, είναι θεότητες. Θα έρθουμε σε επαφή με τους ντόπιους, θα μάθουμε για την πλούσια ιστορία της, τους μύθους της και θα δοκιμάσουμε την εκπληκτική γαστρονομία με τοπικά προϊόντα και παραδοσιακά εδέσματα.

​

Συνοδοί επιστήμονες, σε όλη την εκδρομή, μοιράζονται βιωματική γνώση (περιβαλλοντική εκπαίδευση)
προσφέροντας μια μοναδική και αξέχαστη εμπειρία!

​

Η εκδρομή περιλαμβάνει ένα τετραήμερο γεμάτο δραστηριότητες όπου βάση μας θα είναι η Χαριά, ένας από τους πιο ενδιαφέροντες και καλοδιατηρημένους οικισμούς με αρκετούς πύργους, βυζαντινές εκκλησίες, μεγαλιθικά κτίσματα και αξιόλογο συγκρότημα στερνών.

​

Από εκεί, κατευθυνόμενοι προς το νοτιότερο άκρο της βαλκανικής χερσονήσου, θα επισκεφθούμε το ακρωτήριο Ταίναρο. Πεζοπορώντας σε μια εύκολη διαδρομή μέσα σε ένα εκπληκτικό τοπίο, θα μάθουμε για την πλούσια ιστορία του ακρωτηρίου αναβιώνοντας μύθους και ιστορίες που συνδέονται με την αρχαία Ελλάδα και τη ναυτική της ιστορία. Στον «Κάβο Ματαπά» των ντόπιων, υπήρχε σύμφωνα με τον Παυσανία ο ναός του Ταινάριου Ποσειδώνα. Σε μικρό και απομονωμένο σπήλαιο αναφέρεται η ύπαρξη νεκρομαντείου του Ποσειδώνα ή Ψυχοπομπείου και εκεί λέγεται πως υπήρχαν οι Πύλες του Άδη. Στο νοτιότερο άκρο του συναντάμε τον Φάρο του Ταινάρου που συνεχίζει μέχρι σήμερα να παρέχει τις υπηρεσίες του στους ναυτικούς.

​

Στη Βάθεια, γνωστή και ως ο "Παρθενώνας" της μανιάτικης αρχιτεκτονικής παράδοσης, θα περιηγηθούμε ανάμεσα σε 70 οικίες και πυργόσπιτα που συνδυάζουν τη μοναδική αρχιτεκτονική παράδοση με μια εκπληκτική ιστορία. Οι εντυπωσιακοί πύργοι της Βάθειας κατασκευάστηκαν κυρίως κατά τον 18ο αιώνα, λειτουργώντας ως αμυντικοί πύργοι ενάντια σε πειρατικές επιθέσεις και αντιπροσωπεύουν την οικογενειακή ισχύ και πλούτο.

​

Στον όρμο του Μεζάπου, προβάλλει ένα μικρό ακρωτήριο, το Τηγάνι, στην άκρη του οποίου βρισκόταν στα Βυζαντινά χρόνια το κάστρο της Μαΐνης. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για μια μικρή βυζαντινή πόλη και αποτελεί το αρχαιότερο κάστρο της Μάνης, καθώς κτίστηκε επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Μέσα από μια διαδρομή σε μια στενή βραχώδη λωρίδα γης, θα φτάσουμε στην άκρη της χερσονήσου που είναι κατάσπαρτη με λίθους, υπολείμματα του κάστρου, τείχη, δεξαμενές, πύργοι, νεκροταφείο και ένας Βυζαντινός «θησαυρός», μια τρίκλιτη βασιλική εκκλησία του 7ου αιώνα. Ένα ίχνος από πέταλο αλόγου πάνω σε βράχο, που οι ντόπιοι αποκαλούν «το χαλί της βασιλοπούλας», οδήγησε σε διάφορους μύθους και ιστορίες που παραμένουν στην τοπική παράδοση.

​

Στον ιστορικό και παραδοσιακό διατηρητέο οικισμό της Αρεόπολης, θα μπούμε σε μια χρονομηχανή που μας μεταφέρει στην ηρωική περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Η ιστορική αυτή πόλη αποτέλεσε την πατρίδα των φημισμένων Μαυρομιχάληδων, οι οποίοι διακρίθηκαν για τον αγώνα τους κατά την επανάσταση. Στην πλατεία των Αθανάτων βρίσκεται η πέτρα που χρησιμοποιούσαν οι Μανιάτες για να στηρίξουν την Ελληνική σημαία ενώ δίπλα, στέκει το άγαλμα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Θα περιηγηθούμε στα στενά πλακόστρωτα σοκάκια της και θα χαλαρώσουμε στην αυθεντική της ατμόσφαιρα.

​

Στην περιοχή υπάρχει πλήθος σπηλαίων με πιο γνωστά τα σπήλαια της Βλυχάδας και της Αλεπότρυπας. Στο σπήλαιο Βλυχάδας Διρού, θα μάθουμε για τον τρόπο δημιουργίας του, θα περιηγηθούμε με βάρκες εντός του σπηλαίου πολύ κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας και θα θαυμάσουμε τον εντυπωσιακό του διάκοσμο. Στο γειτονικό σπήλαιο της Αλεπότρυπας, εκτός από την φυσική ομορφιά του, αναδεικνύεται η αρχαία παρουσία του ανθρώπου, με αρχαιολογικά ευρήματα που αντιπροσωπεύουν περίοδο από τη νεολιθική εποχή και έχει χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο, κατοικία, μεγάλη αποθήκη αγαθών αλλά ως νεκροταφείο και τόπος λατρείας των νεκρών. Αν και δεν είναι επισκέψιμο θα δοθούν οι σημαντικές πληροφορίες από τις έρευνες σε αυτό.

​

Στη «γη των θεών» κατά τον Παυσανία και τη σημερινή πρωτεύουσα της Λακωνικής Μάνης, το Γύθειο, θα έχουμε την ευκαιρία να περιηγηθούμε στο γραφικό λιμάνι και τα σοκάκια του αλλά και να επισκεφθούμε το Μαραθονήσι ή νησάκι Κραναή όπου θα μάθουμε για την ιστορία του και θα απολαύσουμε τη φύση που το περιβάλλει. Στο νησάκι, βρίσκεται ο παραδοσιακός πύργος του Τζαννετάκη Γρηγοράκη, οπλαρχηγού της Επανάστασης, όπου σήμερα λειτουργεί το Ιστορικό και Εθνολογικό Μουσείο του Γυθείου με μανιάτικα εκθέματα, ενώ εκεί σύμφωνα με τον Όμηρο ήταν το πρώτο καταφύγιο του Πάρη και της Ωραίας Ελένης. Περπατώντας μια μικρή απόσταση από τον Πύργο, θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε των 23 μέτρων οκταγωνικό φάρο του Γυθείου αλλά και την υπέροχη θέα στη θάλασσα.

​

Στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού στη Σπάρτη, θα ζήσουμε μια συναρπαστική αναδρομή στην ιστορία της ελιάς και της παραγωγής λαδιού στον ελληνικό χώρο. Το μουσείο φιλοξενεί σπάνια απολιθωμένα φύλλα ελιάς που αποδεικνύουν την παρουσία του ελαιόδεντρου στην Ελλάδα ενώ πρωτότυπες πινακίδες Γραμμικής Β του 14ου αιώνα π.Χ. παρέχουν τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την ελιά και το λάδι. Θα ανακαλύψουμε πώς η ελιά και το λάδι είχαν καθοριστικό ρόλο στην ελληνική οικονομία και καθημερινή ζωή, από τη διατροφή μέχρι τη φροντίδα του σώματος. Επίσης, θα μάθουμε για τη συμβολική σημασία της ελιάς στη μυθολογία, τη θρησκεία και τα έθιμα των Ελλήνων, ενώ θα θαυμάσουμε έργα τέχνης από την αρχαία και σύγχρονη περίοδο που αποτυπώνουν τον ρόλο της ελιάς ως συνεχή πηγή έμπνευσης για τους Έλληνες καλλιτέχνες.

​

Γήινη και απλή η μαγειρική. Χαρακτηριστικά πιάτα και ξακουστές γεύσεις όπως το σύγκλινο, τα λαλάγγια και οι τραβηχτές μανιάτικες πίτες. Η ολιστική εμπειρία μας ολοκληρώνεται γευόμενοι την τοπική γαστρονομία με τα τοπικά εδέσματα αλλά και επισκεπτόμενοι μικρά χωριά της Μάνης και ερχόμενοι σε επαφή με την τοπική κοινωνία.

​

Ξεχωριστή εμπειρία θα είναι το χριστουγεννιάτικο ρεβεγιόν στον ιστορικό Πύργο Αραπάκη με τον δεκαέξι μέτρων ύψους τετραώροφο πύργο. Ο ξακουστός θαλασσοπόρος Πέτρος Αραπάκης, από τις ιστορικότερες οικογένειες της Μάνης, ανακάλυψε τα σπήλαια του Διρού και έκανε το γύρο του κόσμου με το ιστιοπλοϊκό το 1910.